Je hebt een geniaal boekidee, en dan? De traditionele uitgever

Als uitgeefprofessional, BoekCoach en boekenmens is er één vraag die mij het vaakst gesteld wordt: ‘Denk je dat het slim is om een uitgever te zoeken, of zal ik mijn boek zelf uitgeven?’ Tja, het zal je niet verbazen dat mijn antwoord dan luidt: ‘nou, dat hangt dus van honderdduizend factoren af. Heb je even?’ Tijd voor een blog over dit onderwerp!

Deze vraag komt ook uitgebreid aan bod tijdens mijn gratis online training: ‘Je hebt een Geniaal Boekidee. En dan?’

Zelf doen of een traditionele uitgever kiezen?

Meestal gaat het zo: je hebt een boekidee en je bent aan het onderzoeken of jouw boek levensvatbaar is. En welke stappen je moet ondernemen om van jouw boek je mooiste boek te maken. Fundamenteel daarbij is of je je boek zelf gaat uitgeven of dat je een traditionele uitgever zoekt. Maar wat kun je verwachten van een traditionele uitgever? En wat is dat eigenlijk: een ‘traditionele’ uitgever? En wat doet een ‘niet-zo-traditionele’ uitgever dan?

Beslis wat voor bloem jouw boek is

Hoe pak je dat aan, je boek láten uitgeven door een traditionele uitgever? Het is slim om zélf al wat vooronderzoek te doen. Wat voor boekidee heb je, en welke uitgever hoort daarbij? Want deze uitgever moet jij ervan overtuigen dat jouw boek, en jij als auteur, een plekje verdient tussen de boeken die zij uitgeven. Alle boeken die een uitgever uitbrengt passen namelijk bij elkaar als een boeket bloemen: uitgevers noemen dit hun fonds. Jouw bloem, pardon, boek moet daar net tussen passen. Dan kun je denken aan het onderwerp, de schrijfstijl of het genre, maar ook aan de beoogde doelgroep, welke verkooppotentie het boek heeft en welke ontwikkelingen er verder binnen de boekenmarkt, én binnen die uitgeverij, plaatsvinden.

Beslis in wat voor soort boeket deze bloem past 

Daarnaast is het goed om te weten dat de ene uitgever de andere niet is. Om maar even in de bloemenmetafoor te blijven: de één wil graag alleen maar tulpen in veel verschillende kleuren uitgeven, de ander stelt het liefst een boeket samen van allemaal verschillende bloemen in dezelfde kleur. En weer een derde kiest juist bloemen die allemaal uit hetzelfde land komen. Belangrijk is dus ook om te ontdekken wat een uitgever motiveert, en of jouw boek in dat plaatje past.

Je hebt een bloemist, eh, uitgever gevonden!

Oké, je vindt een uitgever die bij jou past, die je boek geweldig vindt en het gaat uitgeven. Wat gebeurt er dan? Simpel gezegd: je krijgt (meestal) een contract waarbij jij jouw auteursrecht en/of uitgeefrechten afstaat in ruil voor een percentage (tussen de 3% en 10%)  van elk verkocht boek. Soms krijg je ook een voorschot (tussen de 500 en 2.500 euro). Lees hier meer over geld verdienen met je boek.

De afspraak is vervolgens zo: jij bent verantwoordelijk voor het aanleveren van de tekst, het herschrijven van jouw tekst met behulp van een redacteur van de uitgever en je moet beschikbaar zijn voor eventuele promotieactiviteiten. De rest doet de uitgever. Wat moet je daar allemaal onder verstaan? Sowieso investeert hij in het boek, hij zorgt voor de productie, regelt dat de boekhandels weet krijgen van je boek en neemt de marketing en promotie voor zijn rekening. Verder neemt de uitgever een aantal belangrijke beslissingen, over hoeveel geld en tijd er in jouw boek geïnvesteerd wordt, wanneer het op de markt verschijnt en hoe je boek vormgegeven gaat worden.

De uitgever: steeds minder traditioneel

Hoewel er tegenwoordig veel in overleg gaat met de auteur is dit niet altijd het geval: dat hangt af van de uitgeverij. Ook zijn er steeds vaker alternatieve verdienmodellen waarbij je zelf garant moet staan voor bijvoorbeeld 1.000 boeken of dat je zelf extra werk op je neemt tegenover een hoger percentage. Er komt in het traditionele model wel steeds meer ruimte voor andere (en extra) bijdragen van de auteurs, maar ook dit is afhankelijk van de uitgeverij, of zij dat juist verwelkomen of niet. Uiteindelijk ontvang jij als auteur per verkocht boek jouw royalties, het percentage per verkocht boek. Meestal krijg je dit eenmaal per jaar uitgekeerd.

Het moge duidelijk zijn: onderling verschillen uitgeverijen ontzettend veel van elkaar. Sommige zijn groot, andere kleiner, de één laat veel ruimte voor jouw inbreng, de ander nauwelijks. En er zijn genoeg uitgevers die zich specialiseren in één genre, zoals literatuur, non-fictie, managementboeken, kookboeken, kinderboeken, zelfhulpboeken en ga zo maar door…

Aan de slag!

Wil je aan de slag met het zoeken van een ‘traditionele uitgever’? Begin in je eigen boekenkast of ga naar de boekhandel of bibliotheek. Vind de uitgevers die bij je passen en kijk op hun website. Daar kun je over het algemeen de informatie vinden hoe zij het liefst willen hoe je een boekidee of manuscript bij hen aanlevert. Hou je ook aan die instructies. Doe het boekidee/manuscript dan bij hen in de brievenbus of zet het op de mail en dan begint het grote wachten. Het is daarbij niet ongebruikelijk dat je meerdere weken of maanden op een antwoord moet wachten in verband met de grote hoeveelheden boekideeën en manuscripten die uitgevers ontvangen.

Boekcoachtip

Kijk of het klikt met je redacteur en uitgever, en kijk hoe belangrijk jouw boek is voor de uitgeverij. Hoe beter het klikt en hoger jouw boek op hun lijstje staat, des te succesvoller gaat jullie samenwerking zijn!